Hollandse Waterlinies
Fiets langs schitterende natuur, dompel je onder in de militaire geschiedenis van UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies (Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie samen).
Afstand: 102 KM
Download GPX - Download overzichtskaart
Volg de bordjes:
De route
Je dompelt je onder in onze eeuwenlange strijd tegen de vijand waarin water een hoofdrol speelde. Nergens ter wereld zijn waterbeheerders zo creatief als in Nederland, waar een groot deel onder zeeniveau ligt. Dijken, dammen en sluizen houden de voeten droog, maar blijken ook handig bij het onder water zetten van een stuk land om een hindernis op te werpen voor de vijand; te diep om doorheen te waden, te ondiep om te bevaren. En zo ontstonden in de loop der eeuwen onze unieke militaire verdedigingslinies met forten, sluizen, strategisch landschap en bijzondere natuur. Duik in het unieke verhaal van de Hollandse Waterlinies.
Deze weekendtocht begint in vesting Weesp en gaat langs heel wat forten van de Hollandse Waterlinies. Er zijn ook sporen van de Oude Hollandse Waterlinie op de route. Zo krijg je een goede indruk van de verschillende bouwstijlen door de jaren heen, van een aardwerk tot een torenfort en betonnen verdedigingswerk. De fietstocht gaat door een fantastisch waterrijk landschap, met de Loosdrechtse, Ankeveense en Vinkeveense Plassen en rivier de Vecht. Muiderberg ligt aan het IJmeer, waar zich vroeger de Zuiderzee bevond.
Wat kom je onderweg tegen?
Langs de Hollandse Waterlinies kom je diverse bezienswaardigheden tegen. We hebben alvast een selectie voor je gemaakt
Muiderslot
Rijksmuseum Muiderslot is een van de best bewaarde middeleeuwse kastelen van Nederland. In de zalen en vertrekken staan meubels, voorwerpen en schilderijen uit de tijd dat de bekende schrijver en dichter P.C. Hooft hier woonde. Op deze plek komen de Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam samen. Hierover leer je meer bij het Waterschild paviljoen, achter in de kasteeltuin. Opvallend zijn de achtenveertig schietgaten in het kasteel, waardoor soldaten de hele omgeving konden beschermen.
Muiderslot
Naarden Vesting en het Vestingmuseum
Naarden is een schitterende vestingstad. Door de strategische ligging pakten de Hollanders hier flink uit, met de aanleg van stadswallen, een dubbele gracht, bastions en stadspoorten. Arbeiders groeven de hoge gronden rondom de vesting af, zodat ze die eenvoudiger onder water konden zetten. Naarden is fraai gerestaureerd. Het bezoekerscentrum Gele Loods heeft de tentoonstelling Naarden en de Waterlinies. Daarnaast leer je in het Nederlands Vestingmuseum meer over de verdedigingsgeschiedenis van Nederland.
Blik op Naardenvesting
Fort Kijkuit
Fort Kijkuit maakt onderdeel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Achter een muur met schietgaten ligt een bomvrij wachthuis, met bovenop een geschutsopstelling. Er was vroeger plek voor zo’n vijftig soldaten. Natuurmonumenten heeft in het voormalige kruithuis een informatiepunt, over de geschiedenis van het fort en de natuur in de omgeving.
Uitzicht bij Fort Kijkuit. Foto: Martin van Lokven
Fort Nieuwersluis
De Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie komen samen bij Fort Nieuwersluis. Een deel van de oude aarden wallen ligt er nog, net als het negentiende-eeuwse torenfort. Het fort was in de Koude Oorlog een commandopost van Bescherming Bevolking, een vrijwilligersgroep die in het geval van een kernoorlog hulp wilde verlenen. Bezoekers kunnen hier nu virtueel een bomoefening ervaren.
Fort Nieuwersluis
Fort Waver-Amstel
Fort Waver-Amstel bevindt zich op de plek waar de Amstel en Oude Waver bij elkaar komen en maakt deel uit van de Stelling van Amsterdam. Het ligt als een heuveltje in het polderlandschap.
Foto: Martin van Lokven
Abcoude
Abcoude is een sfeervol dorp aan de Angstel, een kleine rivier die is verbonden met de Vecht. De vele boerderijen waren een belangrijke motor voor de regio. Een wandelpad loopt naar Fort bij Abcoude, het oudste landfort van de Stelling van Amsterdam. Natuurmonumenten zorgt ervoor dat het cultuurhistorisch erfgoed behouden blijft. Langs het Gein staat een molen die Piet Mondriaan maar liefst elf keer op canvas vastlegde. Dit is nu een vakantiehuis.
Fort bij Abcoude
Fort bij Nigtevecht
Verscholen in het groen ligt Fort bij Nigtevecht. Grote delen zijn er nog: de betonnen kazerne, batterijen en liniedijk. Bijzonder zijn de twee gebouwen waar vroeger hefkoepels in zaten. Zo’n stalen koepel ging voor een schot omhoog, waarna hij weer terugzakte in de betonnen behuizing.
Fort bij Nigtevecht
Fort Uitermeer
Fort Uitermeer heeft een lange geschiedenis. Eind zestiende eeuw lag er al een schans naast de oude sluis, die later plaatsmaakte voor een aardwerk en op het eind een bomvrij torenfort. Op het terrein is van alles te doen en je kunt er overnachten op een vlot.
Fort Uitermeer. Foto: Kenneth Stamp
Vesting Weesp
De Fransen vielen Weesp in het Rampjaar 1672 aan. Zodra de rust terugkwam, maakten de Nederlanders er een echte vestingstad van. Het doel was niet alleen bescherming van Amsterdam, maar ook van de handelsroute over de Vecht, de weg van Naarden naar Muiden en de spoorlijn van Hilversum naar Amsterdam. In de historische binnenstad staan ruim tweehonderd rijksmonumenten. De vestingstad heeft nog altijd vier bastions en een torenfort: Fort aan de Ossenmarkt.
Fort aan de Ossenmarkt Weesp